Migren, nörolojik, gastrointestinal ve otonom değişikliklerin eşlik ettiği ataklar halinde ortaya çıkan bir baş ağrısıdır.
Migrenin görülme sıklığının artmasıyla birlikte migreni tetikleyici faktörlerin rolü ve tetikleyen besinler tartışılır hâle gelmiştir.
Migreni tetikleyen faktörlerin başında, stres, kronik hastalıklar, çevresel faktörler,, uyku ve beslenme durumu gelmektedir.
Gün içinde yediklerimize dikkat ederek migren ataklarını engelleyebiliriz.
Baş ağrısını tetiklediği öne sürülen besinlerin içerisindeki başlıca kimyasallar; MSG, nitrat, nitrit, tiramin, feniletilamin ve histamin içeren diğer aminlerdir.
Bu kimyasalları içeren ve migren ataklarını tetikleyen besinler;
- Peynir
- Çikolata
- Muz, çilek, ananas, domates, ıspanak
- Alkollü içecekler (bira, şarap,viski)
- Sakatatlar (karaciğer, beyin, böbrek, işkembe, sucuk, salam, sosis, pastırma gibi şarküteri ürünler)
- Deniz ürünleri (kalamar, karides, midye)
- Fıstık ezmesi
- Turunçgiller (portakal, mandalina, greyfurt,limon)
- Yağlı ve baharatlı yiyecekler
- Konserve besinler
- Kafeinli içecekler (çay, kahve, asitli içecekler)
- Aspartam içeren tatlandırıcı ve aspartam içeren light ürünler
- Bakla
- Maya
Bu besinlerin gün içinde tüketimine dikkat ederek migren ataklarının tetiklenmesini engelleyebilirsiniz.
Baş ağrımın hangi yiyecek ve içeceğin tetiklediğini nasıl anlarım?
Kendi kendimize baş ağrımızın tetikleyicilerinizi bulmak için genel önerim, günlük olarak tükettiğiniz yiyecekleri ve içecekleri notlayarak izlemektir. Belirli bir yiyeceği yedikten 20 dakika ila 2 saat sonra sürekli olarak baş ağrısı çekiyorsanız, kendinizi bu yiyecek veya içeceğe karşı duyarlı olarak düşünebilirsiniz.
Ancak, baş ağrınızı hangi yiyecek ve içeceklerin tetikleyebileceğini anlamaya çalışmak için ne yediğinizi takip etmenin basit görünmesine rağmen, bu kadar basit olmadığını unutmayın.
Yiyeceklerden gelen baş ağrısı :
Baş ağrınıza sebep olan neden yediklerimiz veya içtiklerimiz mi yoksa bu gıdalardaki birçok bileşen veya kimyasaldan biri midir? Gıdalar, birçok kimyasal içeren birçok bileşenden oluşur. Örneğin ; Nitratlar, nitritler, feniletilamin, sülfitler, taninler, tiramin, salisilatlar, aspartat, ilave şeker, alkol, kafein, glüten, glutamat ve kapsaisin gibi bir çok kimyasal gıdalarımızda bulunur.
İşte bu kimyasallarda tüketilen yiyeceklerin, içeceklerin ve bileşenlerle kimyasalların ötesinde bile baş ağrınızın gerçek tetikleyicisini belirlemeyi zorlaştırabilecek dikkate alınması gereken diğer faktörlerdir. Bu faktörler şunları içerir:
- Baş ağrısı ilaçlarında veya sayısında son zamanlarda bir değişiklik oldu mu?
- Bir öğün yemek yemeyi kaçırdınız mı / atladınız mı veya normalden daha erken veya geç mi yediniz?
- Yeterli su tüketimine dikkat ediyormusunuz veya baş ağrısı başlamadan önce sıvı alımınızın normalden daha düşük olduğunu mu düşündünüz mü?
- Baş ağrısından önceki gece uykun düzeninde miydi kaç saat uyudun?
- Baş ağrısı oluşmadan önce hangi fiziksel aktiviteyi yapıyordunuz?
- Baş ağrısı başlamadan önce herhangi bir stresli olayınız oldu mu?
- Baş ağrısı başladığında adet döngüsünün (hormonal değişikliklerinizin) hangi aşamasındaydınız?
- Baş ağrınız başlamadan önce hava durumu nasıldı? (hava durumu tetikleyicileri, örneğin parlak güneş ışığı, yüksek nem, fırtınalı hava, yüksek nem gibi)
- Ailenizde geçmişte de olsa baş ağrısı öyküsü var mı?
Bu kadar karmaşık faktör varken, baş ağrısına yakalanmamı azaltmak için en iyi yöntem nedir?
Yiyeceklerin ve içeceklerin ve en önemlisi baş ağrısını tetiklediği bildirilen bileşenlerin ve kimyasalların farkında olmak yararlı bir bilgidir, bu bilgiye sahip olmak iyi bir başlangıç noktası olabilir. Baş ağrısını tetikleyen faktörlerin kişiden kişiye değiştiğini de unutmayalım. Ayrıca, bir baş ağrısı tetikleyicisini tam olarak belirlemenin, baş ağrısının başlamasından saatler hatta günler önce tüketilmiş bir yiyecek veya içecek ürünlerinin çok ötesine geçtiğini anlayın. Baş ağrısının oluşumunu diğer birçok faktör de etkiler.
Öyleyse, baş ağrısı olasılığınızı azaltmak için ne yapabilirsiniz? En iyi yaklaşım, baş ağrısının bilinen etkileyicilerini kontrol etmeye başlamak olabilir. Ancak ailede baş ağrısı öyküsü varsa bu kontrol edemeyeceğiniz bir şeydir . Bununla birlikte, iyi bir gece uykusu almak, öğün atlamadan beslenmek, susuz kalmamak için yeterince su içmek ( günde 2 litre gibi ) ve düzenli egzersiz yapmak kontrol edebileceğiniz şeylerin başında gelir .
Yiyecekler, içecekler konusunda, bir veya daha fazla yiyecek maddesinin (veya bileşenlerin) baş ağrınızı tetikleyip tetiklemediğini anlamaya çalışmak kesinlikle yararlı bir fikir. Haftalar veya aylar boyunca her seferinde bunlardan bir maddeyi eleyin ve bu bilgiyi tutulacak bir baş ağrısı günlüğüne kaydedin. Bir yiyeceği yalnızca baş ağrısına neden olduğundan şüpheleniyorsanız onu tüketmekten vazgeçin .Bu günlükte, baş ağrısından sonraki 24 saat içinde meydana gelen diğer faktörleri de takip edin (zamanında yemek yediniz mi, öğünleri atladınız mı, stresli bir olay mı yaşadınız, adet döngüsünde hangi evre vb.) Elinizdeki tüm bu bilgilerle, baş ağrınızı tetikleyen faktörleri kendiniz bulmaya ve keşfetmeye başlayabilirsiniz.
Herhangi bir yiyeceğin baş ağrısını tetikleme olasılığını azaltmaya ilişkin son tavsiye :
- Sebzelerlerden, taze yiyeceklerden ve az yağlı protein içeren gıdalarla dengeli ve sağlıklı bir diyet yapın.
- İşlenmiş (paketlenmiş) gıdalardan özenerek kaçının.
- Yemek öğünlerini kaçırmayın.
- Aldığınız ürün etiketinde ne olduğunu anlamadıysanız, muhtemelen en iyisi onu yememek olacaktır.
Günün sözü: İyi hissetmek, yaşamı hissetmektir.
