( Ulusal Diriliş Postası Gazetesindeki 21 Aralık 2020 tarihli Röportajım’dır )
Çölyak hastalığı kalıtsal bir hastalıktır ve belirtileri her yaşta görülmektedir ve hastalığa yakalanan kişilerin yeme içme düzenini de derinden etkilemektedir. Hastalığın tedavisi ise kişilerin yaşam alışkanlıkları ve beslenme biçimleriyle doğrudan ilişkilidir.
Bu da hastaların nasıl besleneceği konusunda merak uyandırmaktadır. Beslenme Uzmanı Nursena Ardalı, çölyak hastalığının belirtileri, tedavi yöntemleri ve beslenmede nelere dikkat edilmesi gerektiğini Diriliş Postası gazetesine açıkladı.
“Çölyak hastalığının bir diğer adı glüten enteropatisidir. Hastalık temel olarak proksimal ince bağırsağı etkiler ancak farklı organ/sistem etkileşimleri de söz konusudur. Hastalık diyete tahılların eklenmesinden sonra herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir.
Buğday, arpa, çavdar ve yulafta bulunan gluten proteinine karşı, vücut savunma sisteminin gösterdiği hassasiyet olarak tanımlanabilir.
Hastalıkda gluten içeren besinler tüketildiğinde bağırsaklarda iltihaplanma olur ve vücutta alerjik reaksiyonlar görülebilir. Bu durum bağırsaklarda sindirimi sağlayan villus denilen yapıların bozulmasına ve bu nedenle besinlerin emiliminin engellenmesine neden olur”
ÇÖLYAK HASTALIĞINDA ERKEN TEŞHİSİN ÖNEMİ
Tedavisi diyet olan hastalık: Çölyak‘ın her yaşta teşhis edilebilmekle birlikte teşhisi zor olan hastalıklardan biri olduğunu belirtilerin çoğunlukla ilişkili bir başka hastalığı da düşündürdüğünü ifade eden Ardalı, “Örneğin erken osteoporoz, kansızlık, teşhis edilmemiş laktoz alerjisi gibi hastalıklarla benzer belirtiler gösterdiğinden karıştırılabilir” dedi.
Hastalığın semptomlarının kişiden kişiye değişkenlik gösterdiğinin altını çizen Ardalı, “Ancak en yaygın görülen belirtileri; şiddetli karın ağrısı, karın şişliği, aşırı gaz oluşumu, baş dönmesi, mide bulantısı, kusma, ishal, kabızlık, yorgunluk hissi, adet düzensizliği, kansızlık, kilo kaybının görülmesi ve ağız içinde yaraların oluşmasıdır” ifadelerini kullandı. Beslenme Uzmanı Ardalı sözlerine şöyle devam etti:
“Genellikle genetik olarak yatkın bireylerde görülmektedir. Hastalığın Türkiye’de görülme sıklığı %1 civarındadır. Türkiye de 6-17 yaş asası çocuklarda yapılan çalışmada görülme sıklığı %1.7 olarak belirlenmiştir. Yetişkinlerde görülme sıklığı ise %1 olarak belirlenmiştir”
ÇÖLYAK HASTALIĞININ SEMPTOMATİK BİR TEDAVİSİ YOK
Çölyak hastalığının kronik bir hastalık olduğunu ve ömür boyu devam ettiğini belirten Ardalı, “Çölyak hastalığı için günümüzde tek etkili tedavi, gluten içeren tüm gıdalardan ömür boyu kaçınmaktır. Bu nedenle hastalar glutensiz diyetle birlikte hayatlarını sağlıklı bir şekilde devam ettirebilir. Hastalara uygulanan glutensiz diyet tedavisi ile sağlık sorunları giderilmekte ve bağırsak hasarı düzeltilebilmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
BESLENMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR
Çölyak hastalarının beslenmelerinde gluten içeren tüm gıdaların çıkarılması gerektiğini dile getiren Ardalı, “Gluten içermeyen gıdalardan mısır, beyaz pirinç, patates, karabuğday, keten tohumu, soya, mercimek, nohut, fasulye, meyve ve sebzeler, yumurta, et ürünleri, süt ve süt ürünleri çölyak hastalarının tüketebileceği gıdalar arasındadır” dedi.
Tedavisi diyet olan hastalık: Çölyak
Beslenme Uzmanı Nursena Ardallı, gluten içerdiği için hastaların kaçınması gereken besinleri ise şöyle sıraladı:
“Buğday, yulaf, arpa, çavdar, kuskus, bulgur, irmik, makarna, şehriye, simit, kraker, süt/yoğurt ile tüketilen bütün kahvaltılık gevrek, müsli ve yulaf ezmesi çeşitler, galeta ununa batırılmış balık veya et ürünleri, pane edilmeiş veya unlanmış sebze ve et yemekleri, yemek ve salatalar için gluten içerikli hazır soslar, mısır gevrekli çikolatalalar, içerisinde malt kullanılan içecekler”
Ayrıca sirke, ketçap, mayonez, çikolata, gofret, şekerleme, patates cipsi, patlamış pirinç, hazır çorba, kremalar, puding, sakız, dondurma külahı, dondurma, soslu kuruyemişler, hazır milkchshake, çeşniler, hazır soslar, soya sosu, kabartma tozu, rokfor peyniri ve şarküteri ürünlerinin içerisinde gluten bulunabildiğini vurgulayan Ardalı, “Bu nedenle beslenmenize dikkat ederken alacağımız ürünün mutlaka etiketini okumalı, gluten içerip içermediği kontrol edilmelidir” diye konuştu.
https://www.dirilispostasi.com/saglik/tedavisi-diyet-olan-hastalik-colyak
Çölyak tedavisi diyet olan bir hastalıktır bu nedenle gluten içeren tüm gıdalardan ömür boyu kaçınmalı beslenmemize dikkat etmeliyiz.