Süt Ve Süt Ürünleri
Süt ve Süt Ürünleri Grubuna dahil yiyecek ve , içecekler nelerdir denilince , yoğurt , peynir dahil olmak üzere tüm sıvı sütü ve işlendikten sonra kalsiyumunu koruyan sütle yapılan ürünler akla gelmelidir. Süt, sütle yapılmış tatlı, dondurma, peynir, laktozsuz süt ve zenginleştirilmiş soya sütü ile yoğurt, ayran ve kefir bu gruba girerken, krem peynir, krema ve tereyağı gibi az kalsiyum ve yüksek yağ içeriğine sahip sütten yapılan yiyecekler ise bu gruba girmez.
Süt Ürünleri Grubunda günlük tüketimimiz ne kadar olmalıdır?
İnsanlarımızın yaklaşık % 90’ı yeterince süt ürünü almıyor, bu nedenle çoğu kişi ister sütten (laktozsuz süt dahil), ister yoğurttan veya peynirden, isterse de takviye edilmiş soya sütünden olsun, yağsız veya az yağlı süt ürünlerini artırmaları halinde sağlıklı ve dengeli beslenmede büyük fayda sağlanacaktır. Her gün ihtiyacınız olan süt ürünlerinin miktarı kişinin yaşına bağlı olmakla birlikte yeni yürümeye başlayan çocuklar için 1 ila 2 fincan, 10 yaşın altındaki çocuklar için 2,5 fincan ve yetişkin olan daha büyük çocuklar için 3 fincan arasında tavsiye edilir.
Süt Ürünleri Grubunda Ölçümüz ne Olmalıdır?
Genel olarak 1 fincan, süt, yoğurt veya soya sütü veya 30 gram doğal peynir, Süt Ürünleri Grubundan 1 fincan olarak kabul edile bilinir.
Sütlü yemek veya içmek neden önemlidir?
Süt ürünleri tüketmek sağlık açısından birçok faydalar sağlar. Özellikle de güçlü kemikler oluşturmak ,onları korumak ve de kemik sağlığının iyileşmesine katkıda bulunabilir. Süt Ürünleri Grubundaki yiyecekler, vücudunuzun sağlığı ve bakımı için hayati önem taşıyan besinleri sağlar. Bu besinler arasında kalsiyum, potasyum, D vitamini ve protein bulunur. Süt ürünlerinde bulunan diğer besinler sağlıklı kan basıncının korunmasına katkıda bulunabilir.
Sağlık yararları
Kalsiyum , süt ürünleri tarafından sağlanan en önemli besindir – sağlıklı kemiklerin ve dişlerin büyümesine yardımcı olur. Yemeklerinizde ve içeceklerinizde yeterli miktarda kalsiyum almak, vücudumuzdaki kemiklerin sertliklerinin azalıp sonucunda zayıf ve kırılabilir hale gelmeleri ile ortaya çıkan bir hastalık olan osteoporozu önlemeye yardımcı olur. Kalsiyum ayrıca kas ve sinir işlevi ve kanın pıhtılaşması için de gereklidir.
Potasyum , sağlıklı bir kan basıncının korunmasına yardımcı olur ve kas ve sinir işlevi için de gereklidir.
Protein kemikler, kaslar, kıkırdak, deri ve kan dahil tüm vücut dokularını oluşturur, onarır ve korur. Aynı zamanda enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olur, iyi bir enerji kaynağıdır ve enzimler, hormonlar ve vitaminler için yapı taşları görevi görür.
A vitamini normal görmeye yardımcı olur, cildi sağlıklı tutar ve enfeksiyonlara karşı korunmaya da yardımcı eder.
B12 vitamini, sinir hücrelerinin ve kırmızı kan hücrelerinin sağlıklı kalmasına yardımcı olur ayrıca DNA yapımında gereklidir.
D vitamini , kandaki kalsiyum ve fosfor seviyelerinin düzenlenmesine yardımcı olur. D vitamini, süt ürünlerinde doğal olarak bulunan bir madde değildir ve yalnızca D vitamini ile güçlendirilmiş ürünlerde bulunur.
Süt ürünlerinin alternatifleri
Süt ürünlerinin alternatiflerini seçenler için kalsiyum, A vitamini ve D vitamini eklenmiş zenginleştirilmiş soya sütü ve yoğurt, besin içerikleri süt ve yoğurda benzer olduğundan Süt Ürünleri Grubunun bir parçası olarak kabul edilir.
“Süt” olarak satılan ancak bitkilerden yapılan diğer ürünler (ör. Badem, pirinç, hindistancevizi, yulaf ve kenevir “sütleri”) kalsiyum içerebilir, ancak besin içerikleri benzer olmadığı için Süt Ürünleri Grubunun bir parçası olarak kabul edilmezler.
Süt Ürünleri Grubunun bir parçası olmasa da süt ürünlerini tüketmeyenler diğer kalsiyum seçeneklerini kullanmalıdırlar. Bu gıdalardan emilebilecek kalsiyum miktarı değişiktir.
- Kalsiyum takviyeli meyve suları, tahıllar, ekmekler ve pirinç sütü veya badem sütü gibi bitki bazlı süt alternatifleri.
- Konserve balık (sardalya, kemikli somon)
- Soya fasulyesi ve soya ürünleri (tofu)
- Bazı yeşil yapraklı sebzeler (kara lahana ve şalgam yeşillikleri, lahana gibi)
Dyt. Nursena ARDALI Diyetisyen Merkezi ( Bursa Diyetisyeni )